نشست تخصصی دانشکده منابع طبیعی به مناسبت  هفته ملی محیط زیست

به گزارش روابط عمومی دانشکدگان ؛ دکترمجید درگی مدیرکل حفاظت ازمحیط زیست استان البرز در نشست تخصصی هفته ملی محیط زیست که با حضور مسولین مربوطه و اساتید صاحب نظر برگزار شد با بیان اینکه در البرز کمتر از 5 درصد تفکیک زباله از مبدا صورت میگیرد افزود:  بخشی از زباله در مرکز حلقه دره تفکیک می شود ولی خط تفکیک بیش از یک سال است که در آن مرکز غیر فعال شده و به دلیل درگیری حقوقی بین شهرداری و پیمانکار زیر ساخت هایی که فراهم شده بود برای تفکیک زباله و کمپوست و پیرولیز غیر فعال است و الان به مقدار محدودی خارج از خط تولید کمپوست تفکیک صورت میگیرد و عددش به کمتر از 5 درصد هم نمی رسد.
وی در ادامه بیان کرد: خطر پلاستیک یک خطر جهانی است و بزرگترین معضل محیط زیست دنیا است. پلاستیک ها یی که درآب حل می شوند تبدیل به میکروپلاستیک شده و خطرشان خیلی بیشتر است.میکرو پلاستیک ها نفوذ پذیری بالاتری دارند و خودشان رابه آب های زیرزمینی می رسانند و باعث آلودگی می شوند.
دکتر درگی با بیان اینکه سالهاست قانون و آیین نامه داریم که شهرداریها باید روی موضوع تفکیک از مبدا کار کننداظهار داشت:  اگر شرایط تفکیک از مبدا سامان بگیردو مدیریت شهری که در شهرها و بخش داری ها در روستا ها متولی جمع آوری  و فرهنگ سازی و آموزش مردم و تفکیک از مبدا هستند شاهد آلودگی و خطرات پلاستیک در جامعه نخواهیم بود.
وی در مورد فعالیت های سازمان محیط زیست البرز گفت : محیط زیست حدود 300 هکتار زمین های منطقه ای که بیش از 25 تا 30 سال مملو از زباله و کیسه ی پلاستکی بود را پاکسازی کرد، چهارشنبه های جهادی در اطراف حلقه دره برای جمع آموری کیسه های پلاستیکی راه اندازی شد.
دکتر درگی با بیان اینکه ما شهر را پاک میکنیم افزود:  باید فرهنگ رها سازی در طبیعت و تفکیک از مبدا و کاهش مصرف پلاستیک به مردم  آموزش داده شود .اصل موضوع بر عهده شهرداری و معاونت فرهنگی شهرداری که باید کار جدی در این زمینه کنند و ما مطالبه کردیم و خواهشمندیم که هم شهرداری و هم شواری شهر به این مسئله ورود کنند.
باید سواد مدیریت پسماند مردم را افزایش دهیم
دکتر سعید مرادی کیا کارشناس مدیریت پسماند های شهری شهرداری تهران در ادامه این نشست با بیان اینکه باید سوادمدیریت  پسماند مردم را افزایش دهیم اظهار داشت: باید آموزشی رابه مردم یاد دهیم که باعث تغییر رفتار شود باید سواد مدیریت پسماند مردم را بالا ببریم. برخلاف تصور چیزی که الان به مردم از لحاظ آموزش گفته می شود سواد محیط زیست است که با سواد مدیریت پسماند متفاوت می باشد.
وی در خصوص سواد مدیریت پسماندافزود: سواد مدیریت پسماند  به ما می گوید که چگونه تشخیص و تفکیک زباله از مبدا را داشته باشیم و زباله های خشک و را از زباله ی تر مشخص کنیم.
دکتر مرادی کیا در ادامه بیان کرد: در مطالعات  ای سی ال عنوان شده که اگر بتوانیم از یک کیسه پلاستیکی 15 بار استفاده کنیم آسیبی که میزند به مراتب کمتر از کیسه های کاغذی است چرا که در کیسه های کاغذی جنگل ها را نابود میکنیم. پس با درست مدیریت کردن آسیب ها به حداقل میرسد.
وی در بحث مدیریتی اظهار داشت: لازم است مدیران ما درهر سطحی هستند در آموزش ها ومحتوی که به مردم منتقل می کنند در سیاست گزاری ها پشت پرده های مربوط به پلاستیک را عیان تر در اختیار مردم قرار دهند یعنی اگرمیکرو پلاستیک هادر تمام دنیا مشخص شده که برای سلامتی انسانها مشکل زا هستند حتی برای جانوران و گیاهان این موضوع را شفاف و بی پرده به مردم عنوان کنند.
دکتر سعید مرادی کیا  با بیان اینکه متاسفانه در سیستم مدیریتی که در بحث محیط زیست داریم خیلی از مسائل مربوط به آسیب هایی که به مردم بواسطه ی پسماند وارد می شود بیان نمی شود افزود: همیشه سعی شده وجوه مثبت محیط زیست به مردم گفته شود در سیستم ها، برنامه ریزی ها ، نگرش ها و طرح ها به این موضوع توجه نشده در صورتی که در کنار وجوه مثبت باید لایه های پنهان و زوایای تاریک به مردم گفته شود
وی خاطر نشان کرد:  در دو حوزه  آموزش و مدیریت باید یک  تغییر نگرش کلان داشته باشیم با مردم صادق بوده و محتوی آموزشی در حوزه مدیریت پسماند باعث تغییر سبک زندگی مردم شود.
دکتر مرادی کیا در خصوص قانون مدیریت پسماند مصوب سال 83 و آیین نامه اجرایی آن مصوب سال 84 و با توجه به ماده 23 قانون در راس  این کار سازمان محیط زیست کشور متولی مدیریت پسماند در کشور است بیان داشت: ولی باید واقع بین بود درسته که باید سازمان محیط زیست بر دستگاهای شهرداری نظارت کند ولی باید آب را از سرچشمه تمیز نگه داشت سازمان محیط زیست در بسته بندی و توزیع پلاستیک ها در فروشگاه ها نقشی ندارد وزارت صنایع باید به صنعت بگوید که یک طراحی مجدد برای ارائه محصول و فروشگاه ها داشته باشند در راستای مسئولیت اجتماعی در حوزه محیط زیست حجم این پسماند را با توجه به شاخص های سازمان ملی استاندار کم کنند و حداقل پلاستیک را ارائه کنند .
وی افزود: ما باید قوانین را یک ضمانت اجرایی بگذاریم. باید دولت به سازمان محیط زیست کمک کند در قانون سال 83 تحت عنوان امتدادمسئولیت تولید کننده آمده که باید نقش خود را ایفا کنند.
وی راه نجات بخش کاهش مصرف پلاستیک را  طرح جامعی بیان کرد و افزود: بایک استراتژی کلان می شود مدیریت کرد با در نظر گرفتن اینکه مسائل اقتصادی کشور به خطر  نیافتد و کمترین آسیب ها هم به محیط زیست وارد شودمیشود این موضوع را مدیریت کرد.
 و مهندس ملکان سرپرست اداره دفن و پردازش مرکز دفن حلقه دره  با بیان اینکه درکشور ما چندسالی است که به علت های مختلف پلاستیک اشاعه پیداه کرده بیان داشت:  یکی از این موارد این است که پلاستیک بسیار در سترس و ازران قیمت است .در قدیم از سبد های پلاستیکی برای خرید استفاده میشد اما براساس فرهنگ سازی غربی که ایجاد شد سبدها حفظ شدند و کیسه های پلاستیکی جایگزین آنها شدند.
وی در خصوص مضرات پلاستیک ها افزود: پلاستیک ها وقتی تجریه می شوند تبدیل به میکرو پلاستیک ها می شوند و متاسفانه وارد خون انسان و مواد غذایی می شوند.
مهندس ملکان گفت :راهکارهای  متفاوتی برای حذف پلاستیک  است ،فرهنگ سازی، کمتر مصرف کردن، ایجاد قوانین محکمترجهت رعایت مردم و یکی از راهها استفاده از فن آوری پیرولیز می باشد که با استفاده از این فن آوری از دفن پلاستیک ها جلوگیری می کنیم .
وی در خصوص فن آوری پیرولیز بیان کرد:در فن آوری پیرولیز پلاستیک را فراوری میکند و تبدیل به هیدروکربن های پایه شده  و باعث جلوگیری  انتشار آنها در آب و خاک می شود.
مهندس ملکان افزود: در کشور ما آلودگی هوا ازبین نمیرود فقط از شکلی به شکل دیگر ایجاد می شود آلودگی پلاستیک را تجزیه میکنیم یا ریزریز و یا دفن میکنیم که دیده نشود یعنی الودگی را به آلودگی دیگه ای تبدیل میکنیم.ما باید جلوی این روند را بگیریم و این چرخه باید شکسته شودو یکی از راها استفاده از فن آوری پیرولیز است.
وی گفت: این فن آوری ارز کشور چین وارد شده ولی اولین بار در کرج اتفاق افتاد و تقریبا بومی سازی شده و در حال حضر در شهر های دیگر در حال اجرا است.
ملکان در خصوص پیرولیز که بالاترین ظرفیت موجود در کشور در شهر کرج است افزود:  بالغ بر 40 تن در هر شیفت کاری می تواند از دفن زباله جلوگیری شود .و باعث جلوگیری از آلودگی خاک می شود و یک دلیل مهمتر اینکه چون در اکثر نقاط کشور ما مشکل دفن زباله داریم و فضا بسیار محدود است و اگر پلاستیک ها از مبدا جمع آوری شود و چه بازیافت شوند و پیرولیز از آلودگی خاک جلوگیری خواهد کرد .
وی در خصوص زباله های ورودی به حلقه دره بیان داشت: روزانه 1500تن زباله وارد حلقه دره میشودو شهر کرج فقط 600 تا 800 تن زباله وارد میکند.چهار خط پردازش داریم و دو خط کمپوست و سعی میکنیم از دفن زباله جلوگیری کنیم اما حجم زباله ای وردی زیاد است و با سرمایه گزاری در بحث پیرولیز خیلی از دفن کاهش پیدا میکند و حداقل 30 درصد کاهش دارد .
مهندس ملکان افزود: در حال حاضر 5ا 6 درصد از کل ظرفیت پیرولیز شده و 3 تا 5 درصد تفکیک و 10 تا 15 درصد جلوی دفن زباله را گرفتیم که این رقم باید افزایش یابد.
وی با بیان اینکه منابع طبیعی و محیط زیست و زارت کشور بایددر این زمنیه کمک کند گفت: بحث ،بحث حاکمیتی است نیاز به تصویب قانون محکمتر و بهتری است .چرا امروز به میکرو پلاتیک ها دچار شدیم چون سالها به پلاستیک توجه نکردیم و اهمیتی نداشت و استفاده بی رویه شد و الان که مرحله بحران رسیدیم و وارد چرخه غذایی و شده  باید دستگاهای دولتی و نظارتی به فکر بیافتند و تا دچار یک اپیدمی بزرگ مثل کرونا نشویم و مردم دچار بیماری نشوند.

دکتر غلامپور کارشناس پسماند شهری و مدرس دانشگاه علم وصنعت و محقق مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با اشاره به ارزان بودن،استفاده سهل و آسان، در دسترس بودن، فراوانی و سایر عواملی بیان داشت: کیسه های پلاستیکی را به یکی از محصولات مصرفی بی جایگزین در زندگی روزمره انسان ها تبدیل کرده است.علیرغم فواید غیرقابل انکار کیسه های پلاستیکی، تولید روز افزون این محصولات و همچنین عدم مدیریت بهینه پسماندهای تولیدی، باعث ایجاد معضلات محیط زیستی فراوان شده است.
وی در خصو ص راهکارهایی که در برخی از کشورها مورد توجه قرار گرفته است، اظهار داشت: جایگزینی پلاستیک های زیست تخریب پذیر و یا پلاستیک های قابل کمپوست می باشد. این پلاستیک ها ممکن است دارای پایه گیاهی و یا حتی پایه نفتی باشند. 
دکتر غلامپور گفت: در کشور با تصویب "ایین نامه کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی" در سال ۱۴۰۱، بر استفاده از کیسه های دوستدار محیط زیست و یا زیست تخریب پذیر بعنوان یکی از راهکارهای کاهش آثار مخرب و همچنین ایجاد سیر نزولی در روند مصرف کیسه های پلاستیکی تاکید شده است. در راستای نیل به اهداف فوق می بایست ضمن تهیه و تدوین دستورالعمل ها، شیوه نامه ها و همچنین استانداردهای مرتبط، با بهره گیری از ارزیابی چرخه عمر نسبت اعمال رویکرد متناسب با شرایط کشور اقدام نمود.
وی خار نشان کرد: بر اساس هرم ارجحیت مدیریت پسماند همواره اجتناب و کاهش تولید در اولویت اصلی مدیریت پسماند بوده و بر این اساس استفاده مجدد از کیسه های پلاستیکی بیش از ۱۵ بار میتواند به کاهش اثرات مخرب مصرف پلاستیک در کشور کمک شایانی نماید.
مهندس طاووسی دانشجوی دکتری دانشگاه صنعتی شریف در خصوص اثرات میکروپلاست ها به عنوان یک آلاینده نو ظهور بر اجزای اکوسیستم های زیست محیطی بیان کرد : میکرو پلاست ها یک آلاینده نوظهور هستند و اثر گذار بر اکو سیستم های آب ،باد، هوا وخاک می باشد. 
وی با بیان تاثیر بر اکو سیستم خاک  گفت: میکرو پلاستیک می تواند باعث تغییرات خواص خاک شود از جمله نفوذ پذیری ،چگالی و حاصلخیزی خاک را تغییر می دهد و همچنین این ذرات جاذب فلزات سنگین و آلاینده های پایدار هستند و با رها کردن این مواد سنگین باعث میشود که این مواد سمی بر میکرو ارگانیسم خاک را تحت تاثیر بگذارد.
مهندس طاووسی افزود: در اتمسفر به عنوان میکرو پلاستیمک های هوابرد هستند و مسافت بسیار زیادی را می توانند حرکت کنند به طوریکه بین اکو سیستم هوا، آب و خاک تعادلی برقرا می کنند و باعث تجمع در خاک و منابع آبی می شوند.که وجود میکرو پلاستیک ها در کوهستان الپ و همچنین در برف باریده شده در کشور کادانا دال بر حضور در اتمسفر است.
وی بیان داشت: در اکو سیستم آبی در سال 2010 حدود سی و چهار تن از این میکرو پلاستیک ها از طریق رودخانه و جریان های باد و اقیانوسی وارد اقیانوس و این ذرات طی فرسایش که با موجهای آب وجود دارد به ذرات ریزتر تبدیل شده و ازطریق موجودات ریز دریای به عنوان طعمه بلعیده می شود و وارد زنجیره غذایی شده اند.و از طرفی میکرو پلاستیک ها که در خاک هستند باعث جذب در ریشه ی گیاه می شود و انتقال به ساقه ومیوه و قسمت های خوراکی صورت میگیرد و همین امر باعث می شود مواد غذایی که منشا گیاهی دارند آلوده به میکروپلاستیک ها شده و وارد زنجیره غذایی می شوند.
مهندس طاووسی با بیان خطرات  میکرو پلاست ها برانسان گفت : انتقال این ذرات به بدن انسان از راه تماس پوستی از راه بلعیدن غذاهای آلوده به این ذرات و از طریف استنشاق هوای آلوده به میکرو پلاستیک ها است که وارد ریه و شش ها میشود و از دیواره ی رگ های خونی عبور میکند در مغز و جنین نیز مشاهده شده است و مشکوک به بیماری هایی چون سرطان ها و بیماری های التهابی را ایجاد می کند.
گفتنی است در پایان جلسه به پرسش و پاسخ و تبادل نظر در خصوص راهکار های ارائه شد پرداخته شد.