دانشکده منابع طبیعی (کمیته علم و فناوری کار گروه ملی مقابله با بیان زایی ) برگزار می کند؛

به گزارش روابط عمومی دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران؛ چهارمین نشست علمی کمیته علم و فناوری کار گروه ملی مقابله با بیان زایی  با محوریت نقش زنان در مدیریت پایدار سرزمین، با حضور رئیس دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشکدگان، مدیر کل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، رئیس کمیته علم و فناوری کار گروه ملی مقابله با بیان زایی، اعضای هیات علمی دانشگاه تهران و مسولین اجرایی کشور در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج برگزار شد.
دکتر سید محمد علی ابراهیم زاده موسوی با بیان اینکه بحث اکوسیستم بیابان و توسعه ی معشیت و حیات بیابان باید مورد توجه قرار بگیرد اظهارداشت: توسعه ی ظاهری کشور مربوط شده به استانهای برخوردار و جمعیت هم در آن در حال افزایش است و مهاجرت نیز  به این سمت گشترش یافته است. در بیابان های مختلف کشور امکاناتی داریم و از جمله اینکه فضا و ظرفیت برای جذب جمعیت، اسکان جمعیت و اشتغال پایدار  وجود دارد.
وی افزود: کشور ما یک کشور بیابانی است باید برای حیات پایدار، بانشاط و با رفاه  آن  تلاش کنیم، این وظیفه اندیشمندان است که هم در سطح سیاست گذاری کشور و هم در سطح ملی راجب این موضوع فکر کنند و گفتمان سازی شود.
دکتر موسوی گفت: وقتی مردم  با بیابان آشنا شوند از زندگی در آن هم لذت خواهند برد چرا که در مورد بیابان و امکانات آن حرفی زده نشده و مردم اطلاع ندارند و این مطالبه ای است که از ما خواسته شده پس در مورد این موضوع اندیشمندان فکر کنند .
بیابان یک فرصت است نه یک تهدید، در بیابان‌ها استعداد‌ها و پتانسیل‌ها و واقعیت های متعددی وجود دارد.
دکتر مهدی قربانی رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در ارتباط با بحث کار آفرینی و اشتغال در عرصه ی بیابانی اظهار داشت: بیابان یک فرصت است نه یک تهدید، در بیابان‌ها استعداد ها و پتانسیل ها و واقعیت‌هایی متعددی وجود دارد که بایستی با توان اکولوژیک در سرزمین ما تطبیق پیدا کند.
وی افزود: هر جایی که نمی شود هر اقدامی را انجام داد امروز در منطقه‌ای بدون توجه به پتانسیل‌های اکولوژیکی آن منطقه کارخانه راه اندازی می‌شود. دریک منطقه، نمی‌توان بدون توجه به ظرفیت منابع آبی و بدون توجه به توان ظرفیت آن منطقه کارخانه راه اندازی کرد یا اشتغال ایجاد شود.
دکتر قربانی با بیان اینکه آیا در بعضی استان‌ها، چیزی به عنوان صنعت شتر داری وجود ندارد؟ ادامه داد: کسب و کارهای ما باید طبیعت محور باشد، نباید به سمتی برود که بدون در نظر گرفتن ظرفیت های اکولوژیکی در منطقه کسب وکار شکل بگیرد. چیزی که طبیعت و مزیت منطقه اجازه می دهد باید سرمایه گذاری شود ما  نتوانستیم زنجیره شترداری را در کشور تکمیل کنیم و این ضعف دانش ماست. 
وی در خصوص اینکه مزیت ها منطبق برتوان اکولوژیک در هر منطقه با ید شکل بگیرد افزود: این نقشه ها باید تهیه و بروز رسانی شود، اگر بروزرسانی توان اکولوژیک در کشور شکل بگیرد و منطبق با توان آبی و خاکی هر منطقه باشد، مبتنی بر این نقشه، کارآفرینی شکل می‌گیرد و اشتغال تعریف خواهد شد، یعنی کارآفرینی پایدار که امروز خلا آن در سازمان منابع طبیعی کشور احساس می شود.
دکتر مهدی قربانی خاطر نشان کرد: موضوع اشتغال و کار آفرینی در سازمان منابع طبیعی موضوعی اساسی است، در صورتی که ظرفیت‌های بیابان در کشور های حاشیه خلیج فارس به مقدار زیادی مورد بهره برداری قرار می گیرد و ارز آوری دارد ما هم این ظرفیت ها را داریم، قطعا با فعال نمودن آن خواهیم توانست در این زمینه اشتغال زایی داشته باشیم.
وی در بحث محرومیت زدایی گفت: بحث گردشگری، انرژی های نو، انرژی خورشیدی که قطعا می تواند موضوع فقر زدایی و محرومیت را در مناطق محروم کشور که در حاشیه بیابان‌ها زندگی می کنند، از بین ببرد  و رفاه انسانی را به دنبال داشته باشد.
دکتر قربانی بیان کرد: براساس توان اکولوژیک در هر منطقه از کشور زنجیرهای ارزش و توسعه کسب و کارهایی که مبتنی بر ظرفیت منطقه است را ملاک عمل قرار دهیم تا بتوانیم اشتغال ایجاد کنیم و همچنین درآمد ساکنین روستایی کشور را از طریق این موضوع افزایش دهیم.
رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با بیان اینکه بخش زیادی از تخریبی که در کشور ما در حال اتفاق است تضاد منافع دستگاههای اجرایی است عنوان کرد: مقوله ی حکمرانی در دنیا توسط دانشمندان به دلیل حل تضاد منافع مطرح شد، جایی که شما برای مدیریت پایدار یک پدیده دست اندر کاران متعدد دارید و این دست اندر کاران برای بهره برداری از منابع با یکدیگر در رقابت هستند و نتیجه ی رقابت هم تهی شدن منبع را دنبال خواهد داشت.
وی با شاره به خلا یک نگاه راهبردی در مدیریت پایدار سرزمین مخصوصا در سازمان منابع طبیعی افزود: این خلا مبتنی بر دو موضوع است، حکمرانی مشارکتی عرصه های بیابانی کشور و بطور کلی عرصه های منابع طبیعی و عدم توجه به ظرفیت ها و قابلیت ها و پتانسیل های کار آفرینانه و کسب و کاری در عرصه ی بیابانی کشور است. لذا سازمان منابع طبیعی یکی از برنامه هایش در ارتباط بیابان و مخصوصا عرصه های بیابانی کشور تدوین یک سند راهبرد با این دورویکرد باید باشد.
وی با بیان حکمرانی مشارکتی در مناطق خشک و بیابانی و مناطق نیمه خشک خاطر نشان کرد: وقتی حمکرانی مشارکتی  اتفاق بیوفتد حتما باید مشارکت جامع محلی پای کار باشد و لازمه ی مشارکت توان افزایی جوامع محلی است. این موضوع یک بعد اجتماعی یک بعد اقتصادی و آموزشی و مهارتی است  که در هر سه ابعاد باید کار عملیاتی و برنامه ی اقدام و عمل تعریف شود. مخصوصا در حوزه اقتصادی که ارتباط مستقیمی با رابطه پدیده ی فقر دارد که باید توان افزایی شکل بگیرد.
قربانی با بیان عدم وجود سند راهبردی  اظهار داشت: وقتی نگاه راهبردی وجود ندارد هر ذی نفعی چه فرد و چه یک سازمان می تواند به هر طریقی دست اندازی در طبیعت کند، چون یک نگاه راهبردی در طبیعت نداریم. 
وی یکی از الویت های سازمان منابع طبیعی در یک سال آینده را تدوین سند راهبردی بیان کرد و افزود:
تدوین یک برنامه ی راهبردی کار یک دستگاه نیست و نیاز به همکاری همگان از جمله سازمان محیط زیست و سایر دستگاها است تا به صورت جامع، تدوین برنامه راهبردی انجام گیرد.
دکتر مهدی قربانی گفت : در بحث بیابان و بحث مدیریت پایدار سرزمین دو نوع حکمرانی باید توجه شود یکی حکمرانی در انجام بخش برنامه و سیاست های دستگاه های اجرایی در داخل کشور و راهکار ها و برنامه ی عمل انسجام بخشی را اجرایی کنیم. در داخل کشور هماهنگ سازی دستگاهای اجرایی کشور و ذی نفعان در قالب یک سند راهبردی اتفاق بیوفتد که تضاد منافع دستگاه ها کاهش پیدا کند.
وی در خصوص نقش دانشگاهیان بیان داشت : دانشکده منابع طبیعی وظیفه اش این است که این موضوعات در واحد های درسی برای دانشجویان جدی بگیرد و تسهیل گری را به دانشجوی خود آموزش بدهد و بتواند تضاد منافع دستگاها را کاهش دهد. دانشگاها باید نقش میانجگری در کاهش تضاد منافع بین دستگاهای اجرایی و برای مدیریت پایدار آب و منابع طبیعی و مدیریت پایدار محیط زیست را داشته باشند.
وی با اشاره به جدی گرفتن حکمرانی فرامرزی بیابان اظهار داشت: هم در موضوع آب و هم دربحث گرد و غبار، علاوه بر حکمرانی مرزی، حکمرانی فرامزی اهمیت ویژه ای دارد و باید بتوانیم در قالب تفاهم نامه هایی سایر کشور هایی که همسایگان ما هستند به سمت یک انسجام بخشی حرکت بدهیم تا بتوانیم هم حکمرانی فرامرزی و مرزی را در ارتباط با موضوعاتی که مرتبط است با بحث های بیابانی شدن کشور است را دنبال کنیم.
دکتر وحید جعفریان مدیر کل امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشوردر ادامه ی این همایش با اشاره به روز جهانی بیابان زایی و گرامیداشت  افزود:  این روز یک فرصت مغتنمی است برای اینکه یک بار فعالیت ها و سیاست ها را بروز کنیم و عملا در جهت حساس سازی جامعه و در جهت مطالبه گری احاد مختلف به ویژه دانشجویان در این حوزه اقداماتی را صورت بدهیم.
وی در ادامه گفت: اگر چه موضوع شعار به یک روز نباید خلاصه شود به نوعی در طول سال باید جاری باشد و عملا باید اقدام مستمر و پویایی در این ارتباط داشت  این مو ضو عات به صورت مطالبه گری در طول سال دنبال شود موضوع شعار امسال به نقش و حقوق زنان در مدیریت پایدار سرزمین است به عنوان نیمی از پیکره  اجتماع و به عنوان قشر بسیار اثرگذار و کمتر برخوردار در حوزه بهره مندی از منابع یا مالکیت سرزمین در جای جای جهان است از این نظر توجه جهانی  به این موضوع معطوف شده است .
دکتر جعفریان بیان داشت: قرار بر این است به نوعی از طریق متمرکز کردن فرصت های شغلی از نظر ارائه اموزش ها و مهارت ها به تبیین این جایگاه بیشتر فکر شود چرا که توسعه و پیشرفت همه جانبه نیازمند یک در ک متوازن و نقش آفرینی متوازن  همه ی آحاد جامعه است . به ویژه در این منظر زنان که نسل های آتی را تربیت می کنند و اولین و مهمترین فرهنگ سازان جامعه به شمار می روند این در خواست و انتظار را از جامعه دانشگاهی برای پیگیری ومطالبه گری دراین خصوص داریم.
وی در خصوص موضوع بیابان زایی و مقابله با آن  اظهار داتشت : بیابان زایی و مقابله با آن یک فرایند پیچیده و چند وجهی است و چندین دست اندرکاران با ویژگی های مختلف در آن نقش آفرین هستند. برای مدیریت این موضوع بارز و مهم هماهنگی مهمترین عنصر است .
مدیر کل دفتر امور بیابان با بیان ساختار ها  در راستای هماهنگی دستگاهای اجرایی کشور گفت  : به منظور مقابله با بیابان زایی کارگروهی  تعریف شده  که در سال 85 به تصویب رسیده و ماموریت آن پیگیری موضوعات کنوانسیون مقابله با بیابان زایی و بهرمندی حوزه های ملی از این ظرفیت است.
وی با بیان دغدغه های جدی و مطالبه ی ما از آسیب شناسی عدم کار کرد کار گروه ملی مقابله بیابان زایی عنوان کرد : هرچند در دولت سیزدهم روند خوبی را پیش گرفت وتلاش در جهت فعال شدن آن است  برای نهادینه شدن آن نیز نیازمند عزم جدی تری هستیم در سال گذشته کمیته علمی و فن آوری کارگروه به ریاست دکتر محمد جعفری تشکیل شد و با نقش آفرینی ایشان و جمعی از نخبگان و بزرگان عزم جدی تری ایجاد شد.
وی با اشاره به اینکه در این زمینه دغدغه های جدی وجود دارد که باید منابع طبیعی و بخش بیابان پاسخگو باشد خاطر نشان کرد: با دیدگاه مشترکی که در این بخش ایجاد شده باید مطالبه گری دنبال شود اقدامات بیشتری صورت بگیرد و  برای مطالبه گری از وزارت صمت و زارت نیرو در حوزه قانون گذاری و بوجه ریزی نیازمند صف آرایی های جدی تر و قوی تری هستیم که با استفاده از  ظرفیت این کار گروه باید صورت بگیرد.
وی در خصوص بحث رویکرد های جهانی مقابله با بیابان زایی از منظر کنوانسیون مربوطه را  زمینه های مشارکتی بیان کرد و افزود:  در این خصوص اصحاب دانشگاهی روی موضوع شاخص ها و نحوی بومی سازی آن و ملی کردن  تلاش کنند ، قطعا یک ادبیات مشترک بهتری را برای تدوین برنامه های منطقه ای با کشور هایی مثل عراق وسوریه و افغانستان بدست می آوریم و از این ظرفیت ها در جهت دیپلماسی به شکل بزرگتری استفاده می کنیم .
دکتر وحید جعفریان فعالیت های دفتر امور بیابان را عنوان کرد که  در سال گذشته تمامی فعالیت ها در حوزه بیابان از ابتدا تا کنون از60 سال پیش تا کنون بازنمایی شد و اثراتش ارزیابی  و آسیب شناسی شد و یک سند جامعی از اطلاعات عمومی تمامی فعالیت ها ی مقابله با بیابان زایی کشور تدوین شد نتیجه اینکه 8/7میلیون هکتار فعالیت های اجرایی از ابتدا تا کنون در قالب 9 پروژه در کشور انجام شده است.
وی همچنین افزود: بازنگری و بروز رسانی کلیه دستورالعمل های بخش بیابان صورت گرفت و سعی شده با دانش روز جهانی نسبت به بازنگری و ارتقا کارآمدی و بهره وری کلیه پروژه ها ی مقابله با بیابان زایی تلاش کنیم،  سندی تحت عنوان سیاست ها و ضوابط مشارکتی مدیریت مناطق بیابانی تهیه شد که این سند مبنایی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی و نقش آفرینی جوامع محلی است.
دکتر طیبه مصباح زاده عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با ارائه گزارش سفر شورای سیاستگذاری کنوانسیون بین المللی مقابله با بیابان زایی اظهار داشت : بحث تغییرات اقلیمی بحثی است که در دنیا مورد توجه قرارگرفته و در کشور ما هم که در کمربند بیابانی قرار دارد و فعالیت های انسانی نیز  نقش بسیار مهمی را در ایجاد بیابان زایی و خشکسالی دارد.
وی درخصوص تاریخچه نامگذاری  روز جهانی بیابان زایی گفت: کنوانسیون مقابله با بیابان زایی بعد از خکشکسالی های متمادی که در این کشور های افریقایی اتفاق افتاد در سال 1994 هر ساله 17 ژئو را به عنوان روز جهانی مقابله با بیابان زایی و خشکسالی مطرح کرد وهمه ساله جهت افزایش آگاهی افراد برای تاکید بیشتر شعاری را در نظر می گیرد.
دکتر مصباح زاده در خصو ص نامگذاری شعار امسال بیان داشت:  شعار امسال به خاطر کشور هایی با در آمدکم و متوسط و اینکه زنان علی رغم اینکه رهبران و مدیران  زمین بوده به لحاظ حقوقی اجازه مالکیت زمین را ندارند و بیشتر در کشور های افریقایی وجود دارد لذا سازمان ملل برای اینکه به این موضوع توجه بیشتری شود و قوانین مناسبی لحاظ شود شعار جهانی  Her Land Her Right را برای امسال در نظر گرفت و با خلاقیت سازمان جنگل ها شعار امسال بومی سازی شد و تحت عنوان نقش و حقوق زنان در مدیریت پایدار سرزمین در نظر گرفته شد.
وی در ادامه گفت : در این فرصت به عنوان یک زن محقق در این زمینه از جامعه اجرایی و علمی کشور مطالبه و خواسته خود را مطرح می کنم در کشور ما زنان به عنوان بخش اجرایی در مدیریت پایدار سرزمین کار های بسیا رارزشمندی  انجام داده اند  و اقدامات خوبی صورت گرفته است  نقش ارزشمند ی که زنان ایرانی دارند متاسفانه مغفول مانده در صورتیکه نه تنها که باید به جامعه ایران  بلکه باید این در جامعه جهانی نیز انعکاس پیدا کند و این خلا بزرگ دیده می شود.
دکتر طیبه مصباح زاده گفت :  وقتی با یک جستجو متوجه می شوید  که در تمامی دنیا فعالیت ها و نقش زنان در جامعه انعکاس داده می شود اما در کشور ما علی رغم اینکه کارها ی ارزشمندی انجام شده اما انعکاس و انتشار صورت نمی گیرد به اعتقاد من و با مطالعه ی علمی که در این حوزه انجام دادم زنان جامعه ی ما می تواند برای جامعه ی جهانی الگو باشند در بخش های مختلف بیابان زایی ،تولیدات کشاورزی ،دامپروری،  گیاهان داروی وهنرها ی دستی پتانسیل زیادی وجود دارد که باید احیا شده و به جامعه جهانی نشان داده شود. 
وی با بیان اینکه فرصت بسیار خوب بین المللی  برای زنان سرزمینم فراهم شده است بیان داشت :  در کنوانسیون مقابله با  بیابان زایی کار گروهی برای زنان تشکیل شده و ساختار هایی در نظر گرفته شده است که اقدامات ارزشمند زنان  در حوزه ی مدیریت پایدار سرزمین ارائه می شود  این باید اطلاع رسانی شود برای زنان مغتنم است فعالیت ها و گزارشات مربوطه در حوزه ی  زنان کشور در جامعه بین المللی انعکاس پیدا کند.
دکتر مصباح زاده در پایان خاطر نشان کرد: مسئله ی منابع طبیعی طبق فرمایشات رهبری باید مسئله ی اول کشور باشد با توجه به پتانسیل هایی وجود دارد این مسئله حائز اهمیت نمی باشد چون بحث انسجام سازمانی وجود ندارد چرا که درون سازمانهای مربوطه این خلا وجود دارد امیداورم با همکاری های صورت گرفته شاهد اتفاقات چشمگیر و موفقی در رابطه با مقابله بیابان زایی و خشکسالی در کشور باشیم .
گفتنی است در این همایش دکتر حسین آذرنیوند مدیر گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی ، دکتر محمد جعفری رئیس کمیته علم و فناوری کار گروه ملی مقابلع با بیابان زایی و دکتر علی اکبر مهرابی استاد پیشکسوت دانشکده منابع طبیعی به سخنرانی و بیان نقطه نظرات و پیشنهادات و انتقادات در حوزه ی بیابان زایی پرداختند.