نشست هم اندیشی" گیاهان تراریخته، بایدها و نبایدها"

سومین نشست هم اندیشی" گیاهان تراریخته، بایدها و نبایدها" روز یکشنبه بیست و یکم مهرماه ۹۸ در تالار دکتر مهدوی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی با حضور موافقان و مخالفان گیاهان تراریخته برگزار شد.
دکتر علی متولی زاده دبیر انجمن زیست فناوری سلامت ایران وبعنوان مخالف گیاهان تراریخته در این هم اندیشی گفت: برخی ممکن است بگویند خود گیاه تراریخته مشکلی ایجاد نمی‌کند اما گفتنی است تاکنون کسی نتوانسته ثابت کند. تغییرات و دستکاری‌های ژنتیکی ایجاد شده در گیاه تراریخته بر سلامت تاثیر گذار خواهد بود و حتی برخی سموم شیمیایی که بعد از جنگ جهانی در اروپا تایید شده بود اکنون سرطان زا بودن آن تایید شده است پس هیچگونه تضمینی وجود ندارد که در ۳۰ سال آینده سلامت گیاهان تراریخته تایید شود.
وی با اشاره به اینکه در مورد کشت محصولات تراریخته دو موضوع در حوزه سلامت انسان و محیط زیست مطرح است، گفت: هنوزمضررات محصولات تراریخته بر روی انسان‌ها تست نشده ولی مطالعات آزمایشگاهی بر روی برخی حیوانات نشان داده که نشانه‌هایی از اثرات مصرف تراریخته در دراز مدت یعنی بیش از ۶ ماه در سطح بافت مولکول وجود دارد که می‌تواند منفی باشد.
متولی زاده اردکانی تصریح کرد: اکنون در آمریکا ۸۰ درصد محصولات، تراریخته است. از طرفی ابتلا به آمار انواع بیماری‌ها از سال ۱۹۹۶ در آمریکا به طور یکسان افزایش پیدا کرده که با تحقیقات انجام شده، متوجه ارتباط آن با حضور و وجود محصولات و سم تراریخته شده‌اند و در واقع با افزایش محصولات تراریخته بیماری‌ها هم بیشتر شده است.
دبیر انجمن زیست فناوری سلامت ایران به تاثیرات زیست محیطی کشت محصولات تراریخته اشاره و تاکید کرد: تجربه جهانی در حوزه محیط زیست در زمینه اکوسیستم نشان داده که بسیاری از گونه‌های زنبور عسل در آمریکا با گسترش کشت تراریخته از بین رفته است. شاید بیش از ۲۰ نوع علف مقاوم به سم یا ابر علف ایجاد شده است و بسیاری از گونه‌های حشرات، نسبت به سم مقاوم شده اند.
متولی زاده تاکید کرد: تجربه غرب نشان می‌دهد که ما باید کاشت این محصولات را در ایران ممنوع کنیم زیرا اثرات دراز مدت آن را نمی‌دانیم. اکنون ۳۸ کشور جهان از جمله آلمان، سوییس، فرانسه، ایتالیا، روسیه، اسکاتلند و بسیاری از کشورهای دیگر تصمیم گرفته‌اند که کاشت گیاه تراریخته نداشته باشند. حتی کشورهای مهم منطقه خاورمیانه نیز قانون منع کاشت گیاه تراریخته دارند. اما در ایران موافقان می‌گویند باید گیاه تراریخته در کشور کشت شود اما سوال اینجاست که این موضوع چقدر مبنای علمی دارد؟
وی یکی از مسائل اقتصادی در مورد کشت محصولات تراریخته را آینده صادرات محصولات کشاورزی کشورمان عنوان کرد و گفت: در آینده اروپا واردات محصولات کشاورزی از هر کشوری که کشت تراریخته دارد را منع می‌کند، یعنی اگر کشاورزی ایران به تراریخته آلوده شود، باعث می‌شود نتواند دیگر محصولات کشاورزی خود را نیز صادر کند زیرا به عنوان آلوده ژنی محسوب می‌کنند. بنابراین مدیران ارشد کشور باید آگاه باشند که در آینده ممکن است از لحاظ اقتصادی نیز متضرر شویم.
دکتر متولی زاده افزود: ایران کشوراست که بنیان کشاورزی دارد. سرزمین ما ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم جهانی و بیش از هشت هزار گونه گیاهی دارد. بنابراین کشوریست که می‌تواند در حوزه تولیدات کشاورزی خودکفا باشد ولی متاسفانه در دهه‌های گذشته از بیوتکنولوژی برای بهبود گونه‌ها و وضعیت خاک و شرایط زیستی گیاهان استفاده نشده و فقط روی فناوری متمرکز شده ایم که از طریق آن دستکاری ژنی بدون هیچ مبنایی انجام شود. وی با اشاره به اینکه سوالات زیادی در حوزه سلامت محصولات تراریخته وجود دارد، گفت: اقدام به کشت گسترده تراریخته در کشور که خواسته موافقان این موضوع است بدون پشتوانه علمی، درست نیست.

در ادامه این نشست علمی، دکتر سیروس زینلی رئیس انجمن بیوتکنولوژی ایران و بعنوان یکی از موافقان محصولات تراریخته با بیان اینکه ۹۰ درصد روغن و خوراک دام و طیور کشور وارداتی است گفت: قدرت تکنولوژی ما به حدیست که پهپاد آمریکایی را هدف قرار می‌دهد بنابراین نباید در بخش اعظم محصولات غذایی وابسته به خارج باشیم؛ ما نمی‌توانیم ادعا کنیم قدرت اول نظامی منطقه هستیم ولی برای نان و تغذیه خود مقابل دیگر کشورها دست دراز کرده و محتاج باشیم.
دکتر سیروس زینلی در نشست هم‌اندیشی"گیاهان تراریخته، بایدها و نبایدها" که در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج برگزار شد، گفت: با توجه به افزایش جمعیت، مشکل تامین مواد غذایی در آینده موضوعی نگران کننده است و قطعاً نیاز بشر به محصولات متنوع کشاورزی، گیاهی و پزشکی در آینده بیشتر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ۹۰ درصد روغن و خوراک دام و طیور وارداتی است و در صورت قطع واردات تمام این قسمت‌ها با مشکل مواجه می‌شوند گفت: اکنون در مجموع درکشور کمبود شدیدی از لحاظ تامین مواد غذایی احساس نمی‌شود ولی مجبور هستیم بخشی را وارد کنیم. وی ادامه داد: قدرت تکنولوژی ما به حدیست که پهپاد آمریکایی را هدف قرار می‌دهد بنابراین نباید در بخش اعظم محصولات غذایی وابسته به خارج باشیم. ما نمی‌توانیم ادعا کنیم قدرت اول نظامی منطقه هستیم ولی برای نان و تغذیه خود مقابل دیگر کشورها دست دراز کرده و محتاج باشیم.
زینلی در ادامه گفت: ما به عنوان موافقان کشت محصولات تراریخته فکر می‌کنیم با توجه به قدرت مالی مخالفان و ایجاد کمپین‌ها و سفرهای مختلف، پول بسیار زیادی در اختیار این وارد کنندگان برای مخالفت با تولید تراریخته در داخل است.
وی اظهار کرد: روند مصرف تراریخته در دنیا و مخصوصاً آمریکا رو به رشد بوده و بخش اعظم سویا و پنبه در دنیا تراریخته است. آمریکا، برزیل، هند و چین از جمله کشورهای اصلی تولید کننده و مصرف کننده محصولات تراریخته هستند و در اروپا هم بیش از ۶۰ درصد مردم مخالف محصولات تراریخته هستند و دولت‌ها نیز ممنوعیت کشت این محصولات را اعلام کرده ولی نیاز خود را از طریق واردات رفع می کنند.
رئیس انجمن بیولوژی ایران مقایسه ایران و اروپا را با توجه به شرایط اقلیمی متفاوت درست ندانسته و افزود: سازمان خوار و بار و کشاورزی آمریکا FAO در سال ۲۰۱۷ اعلام کرده که هیچ اطلاعات جامع و قابل اعتمادی در اینکه محصولات تراریخته برای سلامت انسان خطر دارند دیده نشده است بنابراین در عین وجود نگرانی برای سلامت، هیچ چیزی اثبات نشده است.
وی در پاسخ به سوال یکی از اساتید مبنی بر ارائه دلایل علمی در مورد بی ضرر بودن محصولات تراریخته گفت: اگر این اقدام خوب نبود دنیا هم در این مسیر حرکت نمی‌کرد و حجم محصولات نیز افزایش پیدا نمی‌کرد. اکنون ژن درمانی، تولید داروها و بسیاری از تحقیقات و تولیدات حیوانات دستکاری ژنتیکی است و حجم محصولات دارویی، کشاورزی و پزشکی تراریخته بسیار زیاد است.
زینلی در پایان تصریح کرد: البته بنده متخصص محصولات تراریخته نیستم و بیشتر از دیدگاه انجمن بیوتکنولوژی صحبت می‌کنم و معتقدم نمی‌توان با ارائه معدود مقالات، موضوعی را به طور کامل رد کرد؛ مخالفت‌ها تنها باعث شده کشور ما به واردات وابسته باقی بماند. امیدوارم با افزایش آگاهی، کشور از این فناوری پیشرفته محروم نباشد.

‌‌‌‌‌

‌‌‌‌‌‌‌

‌‌‌‌‌‌‌